(Một vài trải lòng của mình về nghề Content và cách mình đã tăng giá trị lao động bản thân trong nghề này. Bài viết này là bài viết update của bài TĂNG LƯƠNG NGHỀ CONTENT, mọi người có thể xem lại link bài này ở cuối bài nha)
"Sao nội dung của em viết chán quá vậy, chả ai xem"
"Viết cả mấy chục bài, rốt cuộc chẳng được kết quả gì, vậy thuê Content làm gì nữa"
"Viết bài chỉ là viết cho có trên website, trả lương cao làm gì"
"..."
Đây là những thứ mà ai làm nghề Content lâu năm đều đã từng nghe qua, mình cũng đã từng. Qua hơn nhiều năm trong nghề viết, cái quan trọng nhất mà mình nhận được chính là "giá trị bản thân"của mình thực sự nằm ở đâu.
Mình cũng từng là một sinh viên ngây ngô, nhận viết Content với giá 30-50k 1 bài (cách đây 6-7 năm). Cũng từng là một người đi thuê người khác viết bài như vậy với cái giá y chang... thậm chí còn thấp hơn... Và đó cũng chính là lý do mà mình cảm thấy... nghề viết đôi khi bạc bẽo lắm... bạc bẽo nhất là khi chúng ta dồn hết tâm sức, nhưng lại không được đánh giá cao... bạc bẽo là khi chúng ta viết cả 5000 từ, rồi đến xem thử người ta cũng không đọc. VẬY LỖI LÀ DO AI?
Thôi thì mình cứ nghĩ là do mình đi :v Trong bài viết này, mình sẽ nói về chủ đề "làm sao để TĂNG GIÁ TRỊ LAO ĐỘNG cho người làm Content". Và lý do vì sao "ông chủ" nên CHI NHIỀU HƠN cho hoạt động Content.
Content giúp doanh nghiệp kiếm tiền
Đây là điều mà mình phải giải thích rất rất rất nhiều lần khi tư vấn quảng cáo cho hàng chục nhãn hàng từ đó đến nay @@. Nhiều người họ còn không biết "có website để làm gì" chứ đừng nói tới việc phải thuê người viết bài. Đây là một bài toán khó, bài toán mà họ bắt buộc phải có kiến thức, có cái nhìn tổng quan về Marketing Online. Một vài Key mà mình hay đào sâu để nói với khách.
- Chạy quảng cáo 100tr trên Facebook, xong người ta ra Google search không thấy website --> toạch
- Website như cửa hàng trên nền tảng online, mua hàng mà không có cửa hàng, hoặc cửa hàng nhìn vào như hạch thì cũng toang.
- Chạy quảng cáo remarketing bằng website rẻ hơn chạy quảng cáo bth gấp chục lần.
- Có website, việc share bài viết trên facebook kéo về website ---> có traffic 2 lần, brands cũng dễ được nhớ hơn.
- Website là nhà riêng của mình, không phải nhà thuê như Facebook, Instagra, Zalo... bị khóa bất chợt chẳng biết phải làm gì.
- Website là phễu cuối cùng để chốt đơn, mọi kênh đều có thể đổ về website.
- Có website thì tận dụng được SEO (kiếm hàng chục nghìn traffic miễn phí mỗi tháng.... KHÔNG MẤT ĐỒNG NÀO)
- .....
Đấy có website nó lợi vậy đấy (dĩ nhiên mỗi dòng mình sẽ nói sâu hơn và có các chỉ số rõ ràng cho sếp xem). Phần này giúp cho mấy bạn nào muốn khuyên sếp thì có thể dùng mấy lý do trên nha, hoặc ai có những lý do nào hay ho hơn thì #cmt ở bài viết để mọi người cùng học tập nhé.
Giá trị của một bài viết xịn sò
Trong phần này thì mình nói rõ hơn về "giá trị lao động" của một người làm Content. Rất nhiều người làm Content tự tin vào khả năng viết của mình nhưng có mấy ai nhận ra được "giá trị 1 bài viết"?
- Một bài viết tạo ra có giúp cho DN có thêm tiền?
- Một bài viết tạo ra có giúp DN có thêm thương hiệu?
- Một bài viết tạo ra có giúp DN có hàng chục nghìn traffic?
...
Cách đây 3 năm thì mình sẽ nói 1 câu như này: "tui viết ra bài hay rồi, mấy chú Marketing tự mà biết kích cầu, tự mà biết quảng bá, kéo traffic đi chứ??!!!". :v Đây là một tư duy sai lầm và khá buồn cười. Và đây chính là yếu tố khiến cho người làm Content dậm chân mãi không phát triển được.
NẾU ĐỢI ĐỘI MARKETING NÓ VIRAL, NÓ KÉO TRAFFIC XONG RỒI THÌ LÚC ĐÓ LÀ "CÔNG SỨC" CỦA NÓ LÀM, NÓ NHƯỜNG CHO MÌNH CHẮC.
Bởi vậy, ngay từ giai đoạn viết Content, chúng ta bắt buộc phải cải thiện tư duy của mình bằng cách... chèn thêm tư duy MARKETING vào đã. Trả lời các câu hỏi sau:
- Bài viết này viết ra có thể SEO lên top không (có chuẩn SEO không)
- Bài viết này có đặt các link bài viết khác vào chưa (kéo traffic cho các bài khác)
- Bài viết này có đoạn nào call to action, giới thiệu về sản phẩm một cách khéo léo chưa?
- Bài viết này có gắn các button dùng thử sản phẩm chưa?
- Bài viết này có tạo ra giá trị đủ để họ đọc và chia sẻ không?
-.... và rất rât nhiều câu hỏi khác (tự mình đặt ra thêm đi nha :v demo thui)
Để có thể hiểu cách làm sao để tạo ra giá trị cho bài viết thì chúng ta phải trải qua quá trình thực hành lâu dài, và phải biết các kiến thức:
- Viral content (hay bây giờ người ta hay gọi là Buzz Marketing)
- Tâm lý học trong Content (cách sử dụng từ ngữ điều khiển người dùng :v)
- UI/UX trong bài viết (cái này hơi đỉnh)
- Cách vận dụng đường lối của đảng và nhà nước trong Content (đùa thôi, cách vận dụng các công thức :v)
- ...
Và chúng ta phải có nhận thức rõ ràng 1 điều "Viết bài thì phải giúp DN kiếm lại được tiền". Đây là câu thần chú cực kỳ quan trọng cho người làm Content.
Chứng tỏ giá trị lao động nghề Content
Nói giông nói dài thì cũng tới phần này, phần này sẽ chứng tỏ cho mọi người thấy giá trị thực sự của một người làm Content.
Đối với người làm Content thì giá trị nào sẽ khiến họ được thăng chức, được lương cao hơn? Đầu tiên là phải nói đến....
1. Thái độ
Hà hà, cái này chả liên quan gì tới việc viết cả :v nhưng đây lại là yếu tố quan trọng nhất của người cầm bút. Thái độ chiếm 80% trong công việc của bạn (trừ khi bạn là một thiên tài).
- Thái độ "ham học hỏi"
- Thái độ "lắng nghe" và "thực hiện quyết liệt"
- Thái độ "hạ mình thấp xuống" không tự cao.
- Thái độ "gắn bó" toàn tâm toàn ý tới cty
- Thái độ "gắn kết" chịu làm việc với đội nhóm.
-.....
Phần này Minh sẽ không nói sâu, mọi người tự nghiệm nhé ^^, nhưng cam kết nếu muốn tăng lương thì THÁI ĐỘ là điều quan trọng nhất đó (nhắc lại, trừ khi bạn là thiên tài :v).
2. Chứng tỏ được sự chuyển đổi của bài viết
Cái phần này khó cực, chúng ta không phải là một Marketer nên chúng ta cũng ít có cơ hội cọ sát. Điều chúng ta có thể làm:
- Đo đạt bài viết của mình có bao nhiêu traffic trên website (bằng googel analytics hoặc ahref, hoặc gì gì gì đó....). Nếu không làm được thì chúng ta nên note hết link bài viết của chúng ta lại và sau 2-3 tháng hãy hỏi lại ông làm Marketing để ổng check lại cho.
- Đo đạt chuyển đổi trong bài viết. Thường thì mình sẽ kêu gọi khách hàng để lại comment nên "số lượng" comment cũng là một trong những chuyển đổi. Ngoài ra thì chúng ta còn có thể đo đạt lượt traffic click vào Button trong bài viết (cái này cũng nhờ thằng cha Marketing làm giùm luôn:v)
- Đo đạt xem những đường link trong bài viết (xem thêm chẳng hạn) mà chúng ta điều hướng có ai click vào không (cái này thì mình hay dùng rút gọn link sum.vn để đo đạt, thay vì gắn thẳng link bài viết khác vào thì mình sẽ bỏ vào sum.vn trước rồi mới gắn link).
- Đo đạt xem feedback, phản hồi từ nhiều người (có thể đăng bài viết của các bạn vào trong nhóm để nhiều anh chị tham khảo, cho feedback, tốt nhất là vào mấy nhóm zalo ấy :v dễ tương tác hơn nhiều)
.....
Chúng ta nên nắm rõ các thông số này vì đôi khi chúng ta sẽ được hỏi các câu hỏi về "kết quả" mà chúng ta tạo ra, những chỉ số trên sẽ giúp chúng ta chứng minh được năng lực.
Lưu ý: chúng ta cũng nên tự lấy bài mình đăng vào các nhóm để test thử độ tương tác của mọi người. VD một bài viết về "phận làm đàn bà" đăng vào group Đàn bà A-Z đã đem về hơn 2k like cho cá nhân, nếu ảnh có gắn thêm logo nữa thì logo đã được hiển thị với 20.000 người (ước đoán).
BẢN LĨNH CỦA NGƯỜI LÀM CONTENT THỰC THỤ LÀ CÓ THỂ TỰ MÌNH LÀM MARKETING CHO BÀI VIẾT CỦA MÌNH. Và dĩ nhiên, những bài viết đó, những lượt like share đó chính là thành quả mà chính mình tạo ra (không phụ thuộc vào bất cứ ai).
3. Lập được kế hoạch Content
Cái này cũng khá căng nè, thực ra thì để làm cái này chúng ta còn phải hiểu biết rõ hơn về SEO. Biết được từ khóa nào nhiều traffic, từ khóa nào dễ lên top, chủ đề nào dễ share (nếu làm được cái này thì chúng ta có thể đảm nhận team leader content được rồi á).
Việc lập kế hoạch Content thì chúng ta phải hiểu:
- Cụm bài viết (silo chẳng hạn), vừa tăng SEO, vừa là một cụm những bài viết liên quan và có thể tạo ra "traffic kép" cho website.
- Hiểu được hành trình khách hàng, từ lúc họ search từ khóa "thông tin" cho tới khi họ search từ khóa bán hàng (nói chung là hiểu khách hàng và hiểu thị trường).
-Thấu hiểu được sản phẩm (đây là sự khác biệt, đôi khi người làm content phải dành ra cả tháng trời để thấu hiểu các dòng sản phẩm và thấu hiểu chính cty của mình thì mới có thể tạo ra Content mang tính "thương hiệu")
- Lập được KPI, Deadline (hay gần đây là OKRs) cho hoạt động Content
- Đủ tự tin, nội lực để cam kết các KPI về Content cũng như "chuyển đổi" (traffic, SEO, bán hàng, bla bla bla)
- Luôn có phương pháp đo lường hiệu quả Content mang lại.
Tạo ra được một kế hoạch Content cũng giống như bạn đã nắm được "bức tranh tổng thể" của việc viết content vậy. Bạn sẽ thấu hiểu được những gì mà người làm content cần thực hiện cũng như biến việc Content thành một "công việc Marketing", đem lại lợi ích cho doanh nghiệp.
4. Tự mình đào tạo được nhân viên Content (Công thức của bản thân)
Cái này nhức đầu nè :v để mà lên được làm senior Content thì cái này cũng khá quan trọng, đây cũng yếu tố cốt lõi để "chứng tỏ giá trị lao động" của bản thân.
Với người làm kinh doanh, tuyển dụng một người, đào tạo họ từ newbie cho đến khi làm ra việc thì đó là một quy trình đầu tư, mà đã đầu tư thì bắt buộc phải tạo ra được "lãi kép".
- Người nhân viên tạo ra được thành quả công việc (cao hơn mức lương họ được trả) thì gọi là lãi bth
- Người nhân viên đó có thể thay thế chúng ta, đào tạo được những nhân viên khác, làm cho chúng ta đỡ mất thời gian hơn... đó chính là lãi kép.
Vấy đấy, để chứng tỏ được năng lực bản thân thì chúng ta phải :
- Hút được đội nhóm (tự kiếm được nhân sự content)
- Có quy trình đào tạo và làm việc.
- Khiến đội nhóm tạo ra kết quả.
Làm được việc này rồi thì không bao giờ bạn sợ thiếu việc luôn (các công ty hunting săn senior content ầm ầm).
Nhưng quan trọng nhất, bạn phải có CÔNG THỨC của riêng mình và đó chính là.....
5. Phễu Content
Bí kíp thì phải giữ cho bản thân, đó là quy luật xưa nay.... Cơ mà giờ mình không còn là người viết lách nữa mà là người đào tạo nên thôi mình show hand luôn vậy :v (nói show hand vậy thôi, chắc gì là kiến thức hay.... tào lao quá thì mọi người cũng đừng chửi T_T).
Một khi đã viết Content, đừng viết một cách vô thức, hãy áp dụng các công thức, các quy tắc mà chúng ta đã được học (hoặc sắp học, sẽ học, nên học...).. và biến nó thành CÔNG THỨC của riêng mình. (không ngoa đâu, là của riêng mình...).
Ví dụ như công thức Aida, bạn đã biết về nó, bạn dùng nó để viết rất nhiều nhưng liệu bản đã nắm rỏ nó hay chưa, và nó có phải là 1 phần cuộc sống của bạn hay chưa (dạng như quán tính ấy). Nếu chưa, hãy cố gắng luyện tập nhiều hơn nữa và quan trọng nhất là HIỂU BẢN CHẤT của nó bằng các đặt ra hàng tấn câu hỏi cho mình:
- Vì sao Atention lại được đặt lên trên cùng?
- Nếu không Atention trên cùng thì đặt interest lên cùng được không, cũng gây thích thú mà.
- Tại sao phải call to action, không call to action được không?
- Vì sao nên tạo "khao khát" mà không tạo "bực tức" cho khách hàng?
.....
Càng đặt câu hỏi nhiều, chúng ta sẽ càng thấu hiểu CÔNG THỨC của người khác (vì sao họ làm thế này mà không làm thế kia) và càng lúc nó sẽ thấm nhuần vào "cách viết" của chúng ta hơn. Đó là phần một, phần 2 mới quan trọng nè :v . Vì sao gọi là phễu content?
Content chính là một hình thức Marketing
Minh không nói tới mấy người viết truyện, viết tiểu thuyết nha (mà thực ra thì storytelling cũng có công thức mà :( ) Làm Marketing, viết bài chia sẻ cho khách hàng thì đó chính là một "công việc marketing". Mà đã là một công việc Marketing thì bắt buộc phải ... TẠO RA KHÁCH HÀNG.
Mà để tạo ra khách hàng thì bắt buộc chúng ta phải có quy trình, phải có công thức để dần dần biến họ từ người dưng thành khách hàng, hay nói đúng hơn.... đó là PHỄU CONTENT.
Nói đúng hơn, đó là một quy trình dẫn dắt khách hàng đi từ bài viết A->B->C->....-> mua hàng. Và chính chúng ta cũng phải có công thức này (với ngành nghề của mình bằng cách:
- Hiểu các thể loại từ khóa: thông tin, dẫn dắt, so sánh, thương hiệu, mua hàng VD: khách hàng muốn mua thuốc giảm cân. Đầu tiên họ sẽ search "uống thuốc giảm cân có tác dụng phụ không" (từ khóa thông tin). sau đó họ sẽ search review thuốc giảm cân (dẫn dắt), tiếp đó lại search "các loại thuốc giảm cân tốt nhất" (so sánh), và sau đó họ search "thuốc giảm cân ABC" (thương hiệu, sản phẩm)... và cuối cùng là mua hàng.
- Hiểu các loại bài viết: bài viết thông tin, bài viết bán hàng, bài viết pr, bài viết tạo uy tín (đáp ứng cho mỗi loại từ khóa khác nhau)
- Hiểu chúng ta nên dẫn dắt khách như thế nào (qua từng bài viết)
- Hiểu cách đặt button, banner ở đâu là khách dễ click, dễ chuyển đổi.
- ....
Và chúng ta tổng hợp tất cả những điều trên lại thành một cái PHỄU CONTENT. Họ sẽ đọc từ bài này sang bài khác và chốt đơn ngay trên chính bài viết của chúng ta luôn. Khi chúng ta tạo ra được công thức rồi (bộ từ khóa, bộ banner, bộ bài viết) thì đó chính là "thành quả lao động" sáng giá nhất... và chúng ta hoàn toàn có thể để cho một ai đó viết bài theo barem đó vẫn ra được kết quả gần như tương đương...
(Fb Leo Minh)
Tags: nghề content, content, nội dung